Hepatit (Sarılık), herhangi bir nedenle karaciğerin iltihaplanmasıdır.
Burada yalnızca Hepatite neden olan virüsler; A, B, C, D ya da E ve G virüsleri ele alınacaktır.
Daha seyrek olarak başka virüsler, ilaçlar, alkol, uyuşturucular ve bazı toksik maddeler de hepatite neden olabilir.
Akut Viral Hepatit
Akut viral hepatit, altı hepatit virüsünden biri ile oluşan enfeksiyonun neden olduğu karaciğer iltihaplanmasıdır; çoğunlukla iltihap aniden başlar ve birkaç hafta sürer.
Akut viral hepatit semptomları çoğunlukla aniden başlar. Belirtiler; halsizlik iştahsızlık, kusma, mide bulantısı ve sık olarak da ateştir. Cilt renginin sararması ve idrar renginin koyulaşması her zaman görülmeyebilir. Sigara içenlerde, sigaradan tat alınmaması tipik bir semptomdur.
Bazen, özellikle hepatit B enfeksiyonu ile birlikte kişide eklem ağrıları oluşur ve vücutta döküntü ve kızarıklıklar meydana gelir.
Renksiz dışkı ve kaşıntı gibi kolestaz (safra akışının azalması veya tamamen durması) belirtileri görülebilir.
Akut viral hepatit, kişide oluşan semptomlar ve karaciğer fonksiyonlarının ölçüldüğü kan testi sonuçları esas alınarak teşhis edilir. Hastaların yaklaşık yarısında, karaciğer yumuşak ve büyüktür. Kan testleri sonucunda viral proteinler ya da hepatit virüsüne karşı oluşan antikorlar tespit edilirse, akut viral hepatitin kesin tanısı yapılabilir.
Hepatit hem akut (en az 6 ay içinde sona eren) hem de kronik olabilir.
Hepatit virüslerinin hepsi aynı klinik tabloya neden olurlar ancak kan tahlilleri ile etkenin hangisi olduğu kesin olarak söylenebilir. Oysa hastalığı oluşturma süreleri, virüslerin bulaşma yolları ve iyileşme süreçleri değişik olduğu gibi hastalıkların sonlanımları da farklıdır.
Virüslerin Kuluçka Süreleri
Hepatit A virüsü Hepatit B virüsü Hepatit C virüsü Hepatit D virüsü Hepatit E virüsü Hepatit G virüsü
20-40 gün 60-120 gün 40-60 gün 20-50 gün 20-60 gün 15-45 gün
Virüslerin bulaşma yolları
1- Oral-fekal yol ile------A ve E virüsü
2- Kan yolu ile-------B, C, D, G virüsü
Oral-fekal yol ile hastaların virüsleri büyük apdestleri ile çıkarmaları ve daha sonra bunların besinler ya da su ile bulaşarak, hijyen şartlarının iyi olmadığı koşullarda insanlara bulaşmaları anlatılmaktadır. Büyük insan topluluklarında özellikle suyun kanalizasyon ile kirlenmesi durumlarında salgınlar çıkabilir.
Kan yolu ile dediğimizde ise kan ve kan ürünlerinin nakli, her türlü operasyon, damar içi uyuşturucu kullananların ortak enjektör kullanmaları, anneden bebeğe gebelik ya da doğum sırasında geçiş ve veya cinsel ilişki yolu kastedilmektedir.
İyileşme süreçleri
Bazı tipler tamamen iyileşirken -A hepatiti gibi-, bazıları -B ve C hepatitleri gibi- kronikleşip siroz ve hepatosellüler karsinomaya neden olabilir.
Önlemler
Hepatit A'ya ve E'ye karşı korunmada alınacak önlemler; yiyecek ve içeceklerin temizliğine dikkat edilmesi gibi hijyenik önlemlerdir.
Kan nakliyle bulaşan hepatit B ve hepatit C virüslerinin taşınması, taramalar sayesinde tam bitmese bile çok büyük ölçüde azalmıştır.
Hepatit B virüsüne karşı aşı yapılması, vücudun bağışıklık sistemini uyarır ve bu şekilde insanı virüsten korur. Aşı en etkin ve güvenilir korunma şeklidir. Aşı, kan veya canlı virüs içermez ve çok güvenilirdir. Dünyanın pekçok ülkesinde yıllardır kullanılmaktadır. İşte bu nedenlerden ötürü, hastalığı geçirmemiş herkesin hepatit B virüsüne karşı aşılanması gittikçe daha fazla tavsiye edilmektedir. Aşı, hastalık oluştuktan sonra etkili değildir.
Hepatit A aşıları, hastalığın sık olduğu yerlere yolculuk yapan insanlar gibi enfeksiyon kapma riski fazla olan kimselere yapılır.
Hepatit C, D, E ve G virüsüne karşı bir aşı bulunmamaktadır.
Aşılanmamış ve hepatite maruz kalan insanların korunması için bir antikor preparatı (bağışıklık serumu) verilebilir. Antikorlar, viral hepatite karşı acil koruma sağlaması amacıyla verilir. İki çeşit immün globulin vardır.
* Gama globulin
* Hiper immun gama globulin (Her bir hastalık için ayrı üretilmektedir. Kuduz,tetanus, hepatit B)
Korumanın miktarı çeşitli durumlar arasında büyük farklılıklar gösterir. Örneğin kazayla batan bir şırınga ile hepatit B virüsü taşıyan bir kana maruz kalınması durumunda, hepatit B hiper immün gama globülini verilmesi daha iyi bir koruma sağlayacaktır. Oysa hepatit A geçiren bir hasta ile temas durumunda sadece hepatit A hastalığını geçirmesi tehlikeli olabilecek altta yatan hastalığı olan çocuklara gama glogulin verilmesi önerilmektedir.
Anneleri hepatit B virüsü taşıyan yeni doğan bebeklere hepatit B hiper immün gama globülini verilir ve aşı yapılır.
Hepatitlerden korunma önlemleri arasında
* Kendinizi ve çevrenizi korumak için yaraları ve kesikleri kapatın.
* Diş fırçası, tıraş bıçağı ve tırnak makasını başkaları ile paylaşmayın.
* Ellerinizi sık yıkayın.
* Gıda ve suların temiz olmasına azami dikkat gösterin. Şüpheli suları kaynatmadan içmeyin.
Tedavi
Şiddetli akut hepatit durumunda, hastanın hastaneye yatması gerekebilir. İlk birkaç günden sonra, iştah çoğunlukla açılır ve hastanın yatması gerekmez. Diet ve aktivitelerde katı sınırlamalar gereksizdir ve vitamin desteğine ihtiyaç yoktur. Çoğu kimse, sarılık geçtikten sonra, karaciğer fonksiyonu testleri tamamen normal sonuçlar vermese dahi, güvenle işlerine geri dönebilmektedir.
Sailing Turkey
Otel Şikayetleri
Türkçe Dizin
NAMAZVEBİZ.TR.GG
Copyright © 2005 Uzerine.com