Hastalıklar ve Gunce..


Haber bülteni üyeliği



Ziyaret Bilgileri

[ Sal, 19 Mar 2024 ]
Toplam 167 ziyaret
131 benzersiz ziyaretçi

evdehastabakimi » KABIZLIK-KONTİPASYON

Kabızlık - Kontipasyon


Barsak tembelliği (kabızlık-kontipasyon) oldukça sık karşılaşılan bir problemdir. Kısa süreli olabileceği gibi uzun süreli olarak bu sorunla baş başa kalınabilmektedir. Genel olarak konstipasyon ; barsak hareketlerinin az ve/veya zor olması ile beraber boşalma zamanının uzamasıdır.

Atonik ve spastik olma üzere 2 tip kabızlık vardır. Atonik kabızlığa "tembel barsak" da denilmektedir. Atonik kabızlıkta dışkılama kendiliğinden olmadığı için kişinin kendini zorlaması gerekir. bu durum hemoroid oluşumuna neden olabilir. Genel nedenler arasında; yetersiz posa alımı ve sıvı tüketiminin düşük olması, çevre-şehir-mekan değiştirme, aşırı laksatif kullanma, sağlıklı dışkılama alışkanlığının olmaması bulunabilir. Spastik kabızlıkta kolonun (kalın barsağın) tonusunun artması nedeni ile sıkıştırıcı kasılmalar meydana gelir. Bu durumla beraber kalın barsağın bazı kısımları daralır. Bu kişilerde dışkılama küçük ve keçi pisliği gibi oluşur.

Barsak tembelliği nedeni ve tedavisi için mutlaka doktorunuzla görüşünüz. Farklı nedenlerden ortaya çıkabilir. Beslenme alışkanlıları ve hareket düzeyine bağlı, gebelik, yaşlılık, ilaçlar, metabolik ve endokrinolojik bozukluklar, psikolojik etkiler belli başlı kabızlığa neden olan durumlar olarak sayılabilir. Sinirlilik, huzursuzluk , hazımsızlık, karında gergilik gibi sorunların yanında sosyal olarak da kısıtlayıcı bir durum yarabilmektedir. Kronik konstipasyon; baş ağrısı, konsantrasyon güçlüğü, nefes darlığı gibi sorunlara neden olabilmektedir.

Bizim ele alacağımız konu bu durumlarda beslenmenin kabızlık üzerindeki rolü.

Öncelikle sorunun kaynağı ve şiddeti oldukça önemlidir. Eğer kısa süreli bir sorun söz konusu ise çözümü kolay olabileceği gibi uzun süren sıkıntılarda sabırlı olmak yararlıdır. Beslenme alışkanlıklarına bağlı olarak ortaya çıkan barsak tembelliği genelde yetersiz sıvı tüketimi, posa tüketiminin yetersizliği ile birlikte görülmektedir. Yine aynı şekilde diyetin yağı azaltıldığında bir süre için bu sorunla karşılaşılabilir.

Posa tüketimi kabızlıkta önemlidir. Gün içinde pişmiş ve çiğ olarak her öğüne sebze eklemek günlük posa alımımızı arttırmada yapılabileceklerin başında gelmektedir. Yine aynı şekilde beyaz ekmek yerine posa oranı daha yüksek olan kepekli ekmeği veya tam buğday unundan ekmeği veya çavdar-yulaf tarzı ekmekleri tüketmek gerekir. Gün içinde 3-4 porsiyon meyve tüketimi de yardımcı olacaktır. Elma ve armut gibi posa oranı yüksek meyveler daha faydalı olacaktır. Özellikle kuru erik ve kuru kayısı barsak aktivitelerinin hızlandırılmasında fayda olan besinlerdir. Kuru eriğin içerisindeki difenil izatinin bu etkiyi arttırdığı düşünülmektedir. Pilav tercih ederken bulgur pilavını kullanmak, protein kaynağı olarak et yerine baklagil kullanmak daha iyi tercihler olacaktır. Bu arada unutulmaması gereken bir diğer nokta ise bu kişilerde gaz probleminin olabileceğidir. Bu nedenle size dokunduğunu veya aşırı şişkinlik yaptığını hissettiğiniz gıdalardan uzak durmanız gerekmektedir.

Bir diğer önemli nokta ise fermente süt ürünü kullanımlarıdır. Özellikle bu gıdalarda bulunan probiyotik dediğimiz yararlı bakteriler barsak florası için oldukça önemli bir rol oynarlar. Gün içinde tüketilecek 2 kase yoğurt veya kefir barsak aktiviteleri için iyi bir regülatördür. Bu bakterilerin özelliği barsakları hızlandırmak değil düzene sokmaktır. Bu nedenle ishal durumlarında da tercih edilebilir. Hem posa tüketimi hem de yeterli probiyotik tüketimi bir süre sonra size beslenme açısından bu sorunun giderilmesinde yardımcı olacaktır.

Peki barsakları hızlandıran çaylar veya bitkilerin kullanımı doğru mu?

Özellikle bu sorundan muzdarip olan ve sürekli farklı yollar arayanların bir çoğu bu yöntemleri kullanmışlardır. Daha önce bahsedildiği gibi bu sorunu olan kişilerin neden bu sorunla karşı karşıya oldukları önemlidir. Ve elbette mutlaka her tedavide olduğu gibi burada da tedavinin sonuçlarını beklemek gerekir. Tercih ettiğiniz yöntem kısa vadede iyi sonuçlar verebileceği gibi uzun sürede daha tehlikeli sonuçlarla karşılaşmanıza neden olabilir. bu ürünlerin bir kısmı barsak aktivitelerini fonksiyonel olarak uyarıcı nitelik gösterirken uzun sürede barsakların doğal yapısının bozulmasına neden olabilirler. aynı zamanda bazıları hormonsal seviyeler üzerine de etkili olabilmektedirler. bu ve benzeri ürünleri kullanmadan önce mutlaka bir uzmanla görüşmenizde fayda bulunmaktadır. Yine aynı şekilde barsak aktivitelerini hızlandıran ilaçları doktorunuzun tavsiyesi dışında ve önerilen miktarların dışında kullanmayın.

Kabızlık(konsitpasyon-barsak tembelliği) için örnek beslenme stili;

KALKINCA : 3 adet kuru kayısı veya 4 adet kuru mürdüm eriği

1-2 bardak ılık su

KAHVALTI : Esmer ekmek türevi

Yumurta veya peynir

Zeytin veya ceviz

açık çay veya ıhlamur

ÖĞLE YEMEĞİ : Yoğurtlu veya sebzeli veya baklagil çorbası

Kıymalı veya etli sebze yemeği

Yoğurt veya kefir veya cacık

Salata

Bulgur pilavı veya Esmer ekmek Türevi

AKŞAM YEMEĞİ : Etli Sebze Yemeği

Yoğurt veya kefir veya cacık

Salata

Bulgur pilavı veya Esmer ekmek Türevi

ARALAR : Meyve

Yoğurt-Kefir

Baklagiller ve bulgur pilavı gaz yaptığı taktirde kullanmayın.

Meyveleri kabukları ile kullanın.

Meyve yerine kuru meyvelerden yapılmış şekersiz kompostolar kullanabilirsiniz.

NOT: Yukarıdaki liste örnek teşkil etmesi amacıyla hazırlanmıştır. Bu örnek listede miktarlar yazmamaktadır. Bu nedenle enerji seviyeleri esnektir. Enerji kısıtlaması gerekli olan kişilerde ve hastalıklarda kullanılamaz. Miktarların belirlenmesi için diyetisyeninizle görüşünüz.  

Dyt. M. Refik SEZGİN

Beslenme ve Diyet Uzmanı

 

www.evdesaglik.ile.biz

Editör Bilgileri

Toplum Sağlığı Görevlisi

TOPLUM SAĞLIĞI GÖREVLİSİ


Editöre Ulaşın

En Son Eklenenler

x-isini-pulsari
yaz-ucgeni
yerel-kabarcik
yildizlar-arasi-yolculuk
zhai-zhigang
avusturya-uzay-ajansi
birlesik-krallik-uzay-ajansi

Uzerine.com Copyright © 2005 Uzerine.com
uzerine.com Ana Sayfa | Gizlilik Sözleşmesi | Üye Girişi